Krzyż Męki Pańskiej na ul. Krakowskiej przejdzie renowację

Blisko 80 tysięcy złotych trafi do Bierunia ze środków Powiatu Bieruńsko-Lędzińskiego na renowację zabytkowego Krzyża Męki Pańskiej z 1811 roku, zlokalizowanego przy ulicy Krakowskiej. Dotacja celowa przeznaczona jest na przeprowadzenie konserwacji technicznej i estetycznej zabytku oraz prace związane z zagospodarowaniem terenu wokół niego. Inwestycja zrealizowana będzie jeszcze w tym roku.

Krzyż przy ulicy Krakowskiej przy posesji nr 61 w Bieruniu jest wartościowym dziełem sztuki kamieniarskiej z początku XIX wieku. Przede wszystkim posiada olbrzymią wartość artystyczną i historyczną. Decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach z dnia 24 kwietnia 1974 r. został wpisany do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego pod numerem B-483/74.

Obiekt zlokalizowany jest przy starym trakcie handlowym i komunikacyjnym prowadzącym ze Śląska w kierunku małopolski. Usytuowany jest bezpośrednio przy drodze (między chodnikiem i płotem prywatnej posesji), przez co jest wyraźnie wyeksponowany. Jest on jednym z obiektów zespołu kamiennych krzyży Bożych Mąk, powstały w 1811 r. dla upamiętnienia zniesienia przez króla pruskiego poddaństwa osobistego chłopów.

Krzyż charakteryzuje się powszechną dla tego typu krzyży przydrożnych formą o smukłych proporcjach, piętrowym układem kamiennych ciosów, ogrodzonych metalowym płotkiem. Podstawę stanowi duży cios, w którym wyryto napis „fundacyjny”. Powyżej znajduje się cokół z figurą Matki Bożej Bolesnej na ścianie frontowej, a na bocznych: Setnika i św. Jana. Matka Boża z lekko opuszczoną głową, lewą ręką na sercu, prawą ręką opuszczoną, otwartą. Na prawym boku cokołu spoglądający w górę setnik, na lewym - figura świętego Jana z rękami na pasie. Figura Marii jest obniżona w stosunku do pozostałych figur. Cokół przykrywa niski, rozłożysty, bogato wyprofilowany gzyms. Na środku każdej z jego ścian wygięcie profilu tworzy niewielkie pole kamiennej rozety o formie ośmioramiennej gwiazdy. Kompozycję wieńczy Krucyfiks z figurą Ukrzyżowanego. W podstawy krzyża znajduje się figura Marii Magdaleny, klęcząca bokiem, z głową zadartą w stronę krzyża, która wznosi w modlitewnym geście w górę dłonie.

Stanowi materialne świadectwo zanikającej już tradycji stawiania przydrożnych krzyży oraz istotny element krajobrazu kulturowego Bierunia.

Warto podkreślić, że Powiat Bieruńsko-Lędziński bardzo dba o zabytki powiatu i systematycznie co roku dofinansowuje prace konserwatorskie, restauratorskie i budowlane przy najcenniejszych zabytkach rejestrowych. Miasto Bieruń systematycznie sięga po dofinansowania, by odrestaurowywać m.in. przydrożne krzyże kamienne. Krzyż Męki Pańskiej na ulicy Krakowskiej to siódmy zabytek w Bierunia tego rodzaju, który przejdzie renowację przy udziale dotacji pozyskiwanych przez Miasto ze Starostwa Powiatowego.

Przypomnijmy, że krzyż przy ul. Krakowskiej to już siódmy przydrożny Krzyż Męki Pańskiej w Bieruniu, który poddany będzie gruntownej renowacji. Wcześniejsze dofinansowania uzyskały i renowację przeszły:

• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Marcina - 2015 r.
• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Lędzińskiej - 2016 r.
• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Chemików - 2017 r.
• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Warszawskiej - 2018 r.
• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Łysinowej - 2019 r.
• Krzyż Męki Pańskiej z ul. Wylotowej - 2020 r.

Chcecie poznać historię przydrożnych Krzyży Męki Pańskiej w Bieruniu, w tym tego z ulicy Krakowskiej - zobaczcie filmy zrealizowane przez Muzeum Miejskie w Bieruniu:

Krzyż na ul. Krakowskiej

Krzyż koło Walencinka

Krzyż w Bijasowicach

Krzyż w Ścierniach

 Krzyż przy ul. Wylotowej

Czytaj również:

• Kolejny Krzyż Męki Pańskiej odrestaurowany!