Ustawa o pomocy uchodźcom z Ukrainy przyjęta

W sobotę (12 marca) Sejm RP przyjął ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Tego samego dnia podpis pod ustawą złożył Prezydent RP Andrzej Duda, a zaraz po tym akt prawny został opublikowany w Dzienniku Ustaw.

 Źródło: sejm.gov.pl

Ustawa o pomocy uchodźcom z Ukrainy zapewnia im prawo do legalnego pobytu w Polsce, dostęp do rynku pracy, zasiłków i opieki medycznej. Pełna treść ustawy do pobrania na dole strony. 

Ustawa reguluje m.in. kwestie związane z legalnością pobytu ukraińskich uchodźców w Polsce, udzielaną im pomocą i zatrudnieniem. Nowe przepisy weszły w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw i obowiązują, co do zasady, z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 r. Określają katalog uprawnień, jakie uzyskają automatycznie - czyli bez składania osobnych wniosków - wszyscy obywatele Ukrainy, którzy legalnie przekroczyli granicę po 24 lutego 2022 r., pod warunkiem, że się zarejestrują w punkcie rejestracyjnym na granicy lub później w gminie, w której zamieszkają, w terminie do 60 dni od przekroczenia granicy.  

Ustawa daje uprawnienia jedynie osobom będącym obywatelami Ukrainy oraz ich małżonkom (również tym nieposiadającym obywatelstwa ukraińskiego), które dostały się na teren Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy. 

Przepisy przyjęte przez sejm zapewniają legalność pobytu obywatelom Ukrainy, a także ich małżonkom niemającym obywatelstwa ukraińskiego, którzy wjechali z Ukrainy do Polski od początku rosyjskiej inwazji. Pobyt ukraińskich uchodźców w naszym kraju będzie uznawany za legalny przez 18 miesięcy. Legalny będzie także pobyt dzieci urodzonych już w Polsce przez Ukrainki, które uciekły przed wojną. Zgodnie z ustawą po upływie 9 miesięcy uchodźcy, których pobyt uznano za legalny, mogą ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy na okres 3 lat.

Na mocy specustawy uchodźcy z Ukrainy mogą m.in. otrzymać numer PESEL i założyć Profil Zaufany. O nadanie numeru PESEL uchodźcy mogą wnioskować w dowolnym organie wykonawczym gminy. W Bieruniu jest to Wydział Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego:

Urząd Miejski w Bieruniu
ul. Rynek 14 
Wydział Spraw Obywatelskich
tel. 32 708 09 55
so@um.bierun.pl

Uchodźcom z Ukrainy przysługiwać też będzie pomoc finansową. Zgodnie z ustawą dostaną oni jednorazowo 300 zł na osobę. Ustawa umożliwia też wypłatę świadczeń tym, którzy zapewniają wyżywienie i zakwaterowanie obywatelom Ukrainy (40 zł na osobę za dzień). Pieniądze będą wypłacane za okres maksymalnie 60 dni, ale w uzasadnionych przypadkach może być on przedłużony.

Powyższe świadczenia będą wypłacane na podstawie wniosków. Kwestia przyjmowania wniosków i wypłaty świadczeń będzie określona w osobnych rozporządzeniach ministerialnych. Gdy rozporządzenia zostaną opublikowane, poinformujemy niezwłocznie gdzie można składać wnioski. 

Większość przepisów ustawy nie dotyczy Ukraińców, którzy przebywali w Polsce legalnie przed wojną. Terminy ważności ich wiz krajowych i zezwoleń na pobyt czasowy, które upłynęłyby w czasie wojny, zostaną jednak na jej mocy wydłużone do końca roku. Terminy przypadające po 24 lutego m.in. ważności kart pobytu czy polskich dokumentów tożsamości obywateli Ukrainy zostaną wydłużone o 18 miesięcy. Przez 18 miesięcy będzie też uznawany za legalny pobyt obywatela Ukrainy, jeśli w czasie wojny straciłby możliwość przebywania w Polsce na podstawie np. wizy Schengen lub w ramach ruchu bezwizowego.