Zapraszamy na obchody Święta Konstytucji 3 Maja!

Sebastian Macioł - Burmistrz Miasta Bierunia serdecznie zaprasza na uroczyste obchody Święta Konstytucji 3 Maja, które odbędą się na bieruńskim Rynku o godzinie 11:00. W programie obchodów: występ chórów POLONIA i HARMONIA. Kwiaty pod Pomnikiem Powstańców Śląskich złożone zostaną przy asyście Bieruńskich Werbli. Wartę honorową przy pomniku pełnić będą harcerze XXXIV Drużyny Harcerskiej "Azymut" im. Batalionu Zośka.

UROCZYSTOŚCI 3 MAJA:

• Miejsce: Rynek, przy Pomniku Powstańców Śląskich
• Termin: Sobota, 3 maja, o godzinie 11:00
• W programie:

- Przemarsz i występ BIERUŃSKICH WERBLI

- Przemówienie Burmistrza Miasta Bierunia

- Uroczyste złożenie kwiatów pod pomnikiem przez Władze Miasta Bierunia i Delegacje

- Wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych z chórami POLONIA I HARMONIA

 

 

 

Przed nami czas trzech świąt majowych: 1, 2 i 3 maja, które są szczególnie ważne w historii Polski, a także Śląska. Również w Bieruniu będziemy je symbolicznie obchodzić - w słonecznej prawdopodobnie scenerii. Co to za święta i dlaczego warto je celebrować?

 

Majowe święta - dni, o których należy pamiętać:

 

1 Maja

1 Maja - to Międzynarodowy Dzień Pracy. Rodowód tego święta sięga XIX wieku i niestety jest naznaczony krwią i cierpieniem wielu osób. Święto zostało ustanowione w Paryżu w 1890 r. przez Kongres założycielski II Międzynarodówki (zrzeszenie partii socjalistycznych). Wybrana data była wyrazem pamięci dla strajkujących robotników z Chicago, którzy w 1886 r. protestowali przeciwko niskim płacom oraz 12-godzinemu dniowi pracy. Manifestacja została brutalnie stłumiona przez policję, w wyniku czego życie straciło wiele osób.

Pierwsze obchody tego święta odbyły się m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech Belgii i Francji. Początkowo nielegalne 1-majowe demonstracje zostały z czasem uznane w wielu krajach. W wielu przypadkach przyczyniły się do radykalizacji ruchów robotniczych.

W Polsce święto głównie kojarzone jest z poprzednim ustrojem. W czasach PRL był to bardzo uroczysty dzień, a uczestnictwo w obchodach było niemal obowiązkowe. Kierownictwo partyjne dbało o każdy szczegół uroczystości, nawet o hasła na transparentach. Dzień 1 maja w Polsce został ustanowiony Świętem Pracy i dniem wolnym od pracy w  1950 r.

 

 

2 Maja

2 maja obchodzony jest Dzień Flagi Państwowej oraz Dzień Polonii i Polaków za granicą. Jest to jedno z najmłodszych świąt państwowych, wprowadzone na mocy ustawy z dn. 20.11.2004 r. o godle, barwach i hymnie narodowym. Głównym założeniem tego święta jest popularyzacja wiedzy o polskiej tożsamości i symbolach narodowych.

Warto wspomnieć, że 2 maja 1945 r. polscy żołnierze z I Dywizji Kościuszkowskiej, zdobywający Berlin, umieścili polską flagę na Kolumnie Zwycięstwa w Tiergarten oraz na Reichstagu w Berlinie. Natomiast w okresie Polski Ludowej był to dzień, kiedy po obchodach pierwszomajowych zdejmowano wszystkie flagi, aby nie zostały na Święto Konstytucji 3 Maja, które nie było przez komunistyczne władze uznawane.

Dziś ochronę prawną symboli państwa gwarantuje Konstytucja, a warunki jej używania określa ustawa. Pamiętajmy, aby na czas świąt majowych wywiesić flagę Polski i tym samym podkreślić naszą narodową tożsamość.

 

 

 

3 Maja

3 maja obchodzimy rocznicę uchwalenia Konstytucji z 1791 r. Była to pierwsza w Europie i druga na świecie (po amerykańskiej z 1787 r.) konstytucja uchwalona przez tzw. Sejm Wielki, zwany także Sejmem Czteroletnim. Za jej autorów uważa się króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wielkiego marszałka litewskiego Ignacego Potockiego oraz ks. Hugona Kołłątaja, duchownego i filozofa. Ustawa zasadnicza zniosła liberum veto, wprowadziła trójpodział władzy, ograniczyła rolę senatu. Zniosła wolną elekcję i wprowadziła dziedziczność tronu. Uznała chłopów za część narodu oraz zagwarantowała tolerancję religijną.

Uchwalenie Konstytucji 3 Maja uważa się za jedno z najważniejszych i przełomowych wydarzeń w historii państwa Polskiego. Mimo późniejszych rozbiorów, dokument ten pomagał kolejnym pokoleniom podtrzymać dążenia do niepodległości.

Dzień 3 Maja 1791 roku został uznany Świętem Konstytucji 3 Maja. Obchody tego święta były zakazane podczas rozbiorów, a ponownie jego obchodzenie zostało wznowione w II Rzeczypospolitej w kwietniu 1919 roku.

Święto Konstytucji 3 Maja zostało zdelegalizowane przez hitlerowców i sowietów podczas okupacji Polski w czasie II wojny światowej, a po antykomunistycznych demonstracjach  w 1946 r. nie było obchodzone w Polsce, natomiast zastąpione obchodami Święta 1 Maja. W styczniu 1951r. Święto 3 Maja zostało oficjalnie zdelegalizowane przez władze komunistyczne. W roku 1981 ponownie władze świętowały uchwalenie majowej konstytucji. Do roku 1989 w tym dniu często dochodziło w Polsce do protestów i demonstracji antyrządowych i antykomunistycznych. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 r. Święto Konstytucji 3 Maja należy do uroczyście obchodzonych polskich świąt. W roku 2007 po raz pierwszy święto Konstytucji 3 Maja obchodzono na Litwie.

3 maja o 11:00 będziemy świętować również z w Bieruniu!

 

Źródła:

• Dzieje.pl - portal historyczny
• Wikipedia.pl
• Mini przewodnik - Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
• Centrum Kultury i Biblioteka Publiczna w Malanowie

 

Na tym nie koniec. W majókę obchodzimy również inne ważne dla Polski i Śląska rocznice!

Okazji do świętowania jest naprawde wiele. Celebrujcie i bawcie się dobrze podczas długiego weekendu majowego.

 

1 Maja

21. rocznica wejścia Polski do Unii Europejskiej

Warto pamiętać, że w dniach 7-8 czerwca 2003 roku odbyło się ogólnopolskie referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej i ratyfikacji Traktatu Ateńskiego. Na pytanie „Czy wyraża Pani / Pan zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?” aż 77,45% głosujących odpowiedziało „TAK”. Frekwencja wyborcza wyniosła 58,85%. Oznacza to, że ponad 13,5 mln Polaków zagłosowało za obecnością naszego kraju w strukturach UE.

Rok później - 1 maja 2004 roku Polska przystąpiła do Unii Europejskiej. W tym roku obchodzimy 21. rocznicę członkostwa Polski w Unii Europejskiej.

Czytaj więcej:

• 21 lat Polski w Unii Europejskiej. Jak na tym skorzystał Bieruń?

 

 

3 Maja

104. rocznica wybuchu III Powstania Ślaskiego

W nocy z 2 na 3 maja 1921 r. wyleciało w powietrze siedem mostów na liniach kolejowych i drogowych łączących prawobrzeżną część Górnego Śląska z resztą rejencji opolskiej i państwem niemieckim. Rozpoczęło się III powstanie śląskie, ostatni akt walki o korzystny dla Polski podział tych ziem. W tym roku obchodzimy 103. rocznicę wybuchu trzeciego, decydującego Powstania Śląskiego.

Do trzech razy sztuka

Po pierwszym powstaniu z sierpnia 1919 r. pojawiła się na Śląsku Komisja Międzysojusznicza, a Niemcy musieli wycofać walczące z powstańcami oddziały Grenzschutzu, zastępując je nową policją bezpieczeństwa Sicherheitspolizei (Sipo). Po drugim powstaniu złożoną z Niemców Sipo zastąpiła mieszana, polsko-niemiecka komisja plebiscytowa Abstimmungspolizei.

Przewidziany w Wersalu plebiscyt z 20 marca 1921 r. nie wypadł dla nas najlepiej. Co prawda za Polską głosowano w powiatach wiejskich aż po Odrę, po wioski pod Opolem, Koźlem czy Raciborzem, ale w niemal wszystkich ośrodkach miejskich wygrali Niemcy. Łącznie za Niemcami opowiedziało się ponad 700 tys. osób (ok. 60 proc.), a za Polską ok. 480 tys. (ok. 40 proc.). Na tej podstawie powstał brytyjsko-włoski, niekorzystny dla Polski plan podziału spornego terytorium, pozostawiający po jej stronie jedynie powiaty rybnicki i pszczyński oraz skrawki katowickiego. Na taką sytuację była przygotowana polska konspiracja, funkcjonująca jako Dowództwo Obrony Plebiscytu oraz polityczny lider polskiej ludności Śląska, Wojciech Korfanty.

 

Po linię Korfantego

2 maja wybuchły strajki śląskich robotników przeciw groźbie włączenia całego obszaru przemysłowego Górnego Śląska do Niemiec, w nocy zaczęły się działania zbrojne. Dowództwo Obrony Plebiscytu przekształciło się w Naczelną Komendę Wojsk Powstańczych, a Wojciech Korfanty ogłosił się dyktatorem powstania.

Pierwszym zadaniem powstańców było opanowanie terenu po linię Korfantego, jak nazwano zaproponowany przez niego po plebiscycie projekt granicy na Górnym Śląsku, pozostawiający po polskiej stronie wschodnie powiaty, z całym okręgiem przemysłowym. Cel ten udało się zrealizować. Oddziały powstańcze zaskoczyły niemiecki Selbstschutz, a skuteczna akcja „Mosty” dywersantów z Grupy Wawelberga, która przecięła biegnące na zachód linie komunikacyjne, uniemożliwiła szybką odsiecz z Niemiec.

W kolejnych tygodniach powstańcy próbowali utrzymać zajęte tereny. Najkrwawsze walki toczyły się w bitwie pod Górą św. Anny na przełomie maja i czerwca. Polacy usiłowali powstrzymać kontratak sił niemieckich. Samą Górę św. Anny stracili, ale udało się uniemożliwić Niemcom wtargnięcie na obszar przemysłowy.

Równolegle do działań zbrojnych prowadzone były zabiegi dyplomatyczne. Na nie liczył Korfanty, traktujący powstanie jako demonstrację zbrojną, argument w politycznych negocjacjach.

5 lipca pod naciskiem aliantów zawarto rozejm. Trzy i pół miesiąca później, 20 października 1921 r., Rada Ambasadorów podjęła decyzję o podziale Górnego Śląska. Linia Korfantego nie została zrealizowana, ale i tak nowy przebieg granicy był bez porównania korzystniejszy niż plany angielsko-włoskie po plebiscycie. Polska oprócz powiatów rybnickiego i pszczyńskiego uzyskała niemal cały okręg przemysłowy, tak potrzebny dla odbudowy państwa. Powstanie okazało się zatem zwycięskie, choć po niemieckiej stronie pozostała część obszarów zamieszkanych przez Polaków.

Pomoc dla powstańców

Państwo polskie formalnie odcinało się od powstania, żeby nie drażnić aliantów i nie sprowokować wojny polsko-niemieckiej. W rzeczywistości działania powstańcze były pod względem strategicznym przygotowane przez oficerów Wojska Polskiego, a Polacy spoza Górnego Śląska pełnili większość funkcji dowódczych. Już w czasie walk płynęły na Śląsk transporty ludzi i sprzętu.

Ważną rolę w pomocy odegrał Kraków. Działało tutaj Towarzystwo Obrony Zachodnich Kresów Polski, organizujące zbiórki pieniędzy na żywność i broń dla powstańców. Przy ul. Retoryka mieściło się Biuro Werbunkowe, z samego Krakowa w powstaniu wzięło udział kilkuset ochotników. Warto wspomnieć kilku związanych z Małopolską powstańców.

Mjr Stanisław Rostworowski pełnił funkcję szefa sztabu wojsk powstańczych, a sztabem grupy „Wschód” kierował pochodzący z Gdowa Michał Grażyński, późniejszy wojewoda śląski. Jednym z bardziej znanych powstańców był dr Włodzimierz Abramowicz, później adwokat, wówczas dowódca pociągu pancernego, odznaczający się w walkach pod Kędzierzynem.

Pod Starym Koźlem zginął Jan Surzycki - wcześniej uczestnik wyzwalania Krakowa, obrony Przemyśla i żołnierz wojny polsko-bolszewickiej. Jego pogrzeb w Krakowie przerodził się w wielką manifestację. Za zasługi na rzecz powstania miasto Kraków zostało odznaczone Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Krzyżem Powstańczym oraz Gwiazdą Górnego Śląska.

 

Źródło:

• Instytut Pamięci Narodowej

 

 

Przypomnijmy: 4 lata remu - w dniach 2 i 3 maja 2021 roku po raz pierwszy w historii w naszym mieście zrealizowano mapping.

2 maja, o   godzinie 20:21 na bieruńskim Rynku nastąpiła premiera filmu ŚLĄSK - WSPÓLNA SPRAWA. Było to wielkoformatowe widowisko multimedialne wyświetlane na ścianie ratusza. Film powtarzany był kilkakrotnie aż do godziny 22:00. Nazajutrz, 3 maja Mieszkańcy mieli kolejną okazję obejrzenia niezwykłego widowiska plenerowego. Był to element uroczystych obchodów 100. rocznicy wybuchu III Powstania Śląskiego.

 

Przeżyjmy to jeszcze raz!

Zachęcamy do obejrzenia filmu o historii Powstań Śląskich