Moravsky Beroun - miasto partnerskie z Czech
W 1992 roku za pośrednictwem Konsulatu Czechosłowacji w Katowicach, został nawiązany kontakt z czeskim miastem imiennikiem. Jako pierwsza, wizytę w Bieruniu złożyła delegacja władz Moravskyego Berouna. Od tego momentu rozpoczęła się współpraca polegająca na wymianie doświadczeń gospodarczych, wymianie kulturalnej i sportowej. Nawiązane zostały kontakty pomiędzy szkołami podstawowymi obu miast. Pomysł i inicjatywa przypieczętowania istniejącej więzi odpowiednim dokumentem, powstała po stronie czeskiej. Władze Bierunia decyzję o podpisaniu Aktu Partnerstwa przyjęły uchwałą nr IV/15/98 z dnia 28.04.1998r.
Podpisanie Aktu Partnerstwa miało miejsce 14 maja 1998 roku w Moravskym Berounie. Dokonano tego w pięknie odnowionej sali głównej miejscowego Ośrodka Kultury. W uroczystości wzięła udział zaproszona przez stronę czeską delegacja składająca się z radnych Bierunia, pracowników Urzędu, jednostek organizacyjnych gminy, Szkoły Podstawowej Nr 2, Ochotniczej Straży Pożarnej oraz największych zakładów pracy.
Tekst aktu został sporządzony w języku polskim i czeskim.
Nawiązuje on do wspólnego wielowiekowego sąsiedztwa, historycznego dziedzictwa, wzajemnych powiązań w sferze kultury, wiary i stosunków gospodarczych.
Przewiduje dalsze zacieśnienie wzajemnych kontaktów zmierzających do urzeczywistnienia koncepcji zjednoczonej Europy.
Jako główne zadania przyjmuje tworzenie, podtrzymywanie i rozwijanie wzajemnych stosunków pomiędzy mieszkańcami, młodzieżą szkolną, towarzystwami i organizacjami społecznymi.
W imieniu Bierunia podpis pod Aktem Partnerstwa złożył Burmistrz Alojzy Palowski, a w imieniu Moravsky'ego Berouna Starosta Rudolf Żaloudek. W uroczystości uczestniczył Konsul Rzeczypospolitej Polskiej z Ostrawy Piotr Szwarc.
Treść Aktu Partnerstwa
Wspólne wielowiekowe sąsiedztwo naszych narodów od wieków kształtowało historyczne dziedzictwo i wzajemne powiązania w sferze kultury, wiary i stosunków gospodarczych. W imieniu naszych lokalnych społeczności, władze czeskie miasta Moravsky Beroun i polskiego miasta Bieruń, wyrażają wolę dalszego zacieśnienia wzajemnych kontaktów, zmierzających do urzeczywistnienia koncepcji zjednoczonej Europy.
Umowa partnerska zawarta w czasie milenium działalności wspólnego patrona św. Wojciecha obejmuje wszystkie płaszczyzny życia społeczności naszych miast dla osiągnięcia wzajemnych korzyści.
Głównym zadaniem jest tworzenie, podtrzymywanie i rozwijanie wzajemnych stosunków pomiędzy mieszkańcami naszych miast, ze szczególnym uwzględnieniem spotkań młodzieży i nauczycieli szkół, towarzystw, organizacji społecznych i państwowych oraz prywatnych podmiotów działających w sferze gospodarczej i ekonomicznej. Zasady wzajemnych kontaktów wynikające z niniejszej umowy realizowane będą w oparciu o normy prawne obowiązujące w obydwu krajach, to jest Republice Czeskiej i Rzeczypospolitej.
Podpisanie umowy partnerskiej o wzajemnej współpracy jest dobrowolną decyzją obu stron opartą na dotychczasowych przyjacielskich stosunkach.
Władze partnerskich Miast aprobują założenia niniejszej umowy i upoważniają burmistrzów do złożenia w imieniu mieszkańców podpisów pod jej treścią.
Informacje o mieście
Moravsky Beroun to niewielka miejscowość o powierzchni 5.122 ha, leżąca w powiecie Ołomunieckim. Zamieszkuje ją 3347 mieszkańców. Do ważniejszych okolicznych miejscowości zaliczyć można:
- Ołomuniec - odległy o ok. 30 km
- Opava - odległa o ok. 40 km
- Bruntal - odległy o ok. 20 km
- Sternberk - odległy o ok. 15 km
Dzieje miasta
Miasto zostało założone w połowie XII wieku przez Zdzisława ze Sternberka. Impulsem do jego powstania były istniejące tam rudy żelaza, które wpłynęły na rozkwit miasta w XVI wieku. Rzemiosło górnicze ma bezpośredni wydźwięk w herbie miasta, który ukazuje obcęgi i górniczy młot. Beroun słynął także z tkactwa i jedwabnictwa, a najstarszym cechem w Moravskym Berounie był cech kowalski. W 1755 r. miasto dostało od cesarza Rudolfa II prawo do organizowania dwóch targów w roku. Po jakimś czasie miasto zyskało także prawo do wolnego handlu oraz do wyszynku. W drugiej połowie XVI wieku do miasta przybyła nowa fala niemieckich przesiedleńców. Miasto było osłabione trzydziestoletnią wojną, która doprowadziła do gospodarczego upadku, a bieda wywołała fanatyczną chęć procesów czarownic. Z końcem XVIII i początkiem XIX wieku miasto przeżywało ponowny rozkwit za przyczyną przemysłu chemicznego i tekstylnego. Następstwem tego przemysłu jest działający do dzisiaj zakład „Granitol", który jest najstarszym zakładem w regionie. Trudni się przede wszystkim produkcją folii, przedmiotów z plastiku itp. W obecnym czasie zakład jest największym producentem tego typu produktów w Czechach. W 1872 połączono Moravsky Beroun z Ołomuńcem linią kolejową, a w 1928 uruchomiono linie autobusową. Na początku XX wieku Powiat Moravsky Beroun był zasiedlony przez Niemcow. Przypływ czeskich obywateli rozpoczął się dopiero po ustanowieniu Republiki Czechosłowackiej.
Pamiątki historyczne
Do zabytków na terenie miasta należy dom rodzinny prof. C. Hanela (1751-1820) nauczyciela Jakuba Jana Ryby - rektora i proboszcza w Starej Wodzie, który znajduje się na rynku. Nieopodal stoi renesansowy kościół parafialny NMP, który był wybudowany w latach 1606-1610. Znajdują się w nim najstarsze organy na Morawach. Cenna jest także piękna barokowa figura Marii Panny Immaculaty z 1760 r., która zostanie umieszczona na płycie rynku po jego renowacji. Kolejne zabytki to: pomnik Chrystusa Zmartwychwstałego z chorągwią z 1868 roku, nagrobek z brązu płaczących kobiet (struchlałych) z początku XX wieku, odnowiona kaplica na „Krzyżowej Górze", kościół Podwyższenia Krzyża Św. wykonany w stylu gotyckim, budynek Urzędu Miasta z XVI wieku, który został wpisany w 2006 r. do rejestru pamiątek kultury oraz budynek szkoły z początku XX wieku. Na północ od miasta w dzielnicy Czabowa stoi kamienny krzyż z 1731 r.
Ciekawostki przyrodnicze
- Na północno-zachodniej stronie znajduje się „Krzyżowa Góra" z kaplicami drogi krzyżowej - park z ogrodowo-leśnymi partiami roślinności.
- Na skraju rynku rośnie pamiątkowe drzewo (lipa mająca ponad 200 lat) posadzone na pamiątkę tragedii wielkiego pożaru w 1779 r. kiedy całe miasto zostało spalone. W 2005 roku lipa otrzymała miano „Drzewa Ołomuńca", oraz najpiękniejszego drzewa 2006 r. zajęła 10 miejsce z 291 ocenianych drzew.
Woda mineralna
Niedaleko centrum miasta, w dzielnicy Ondraszow, znajdują się źródła wody mineralnej znanej pod nazwą Ondraszowka. Woda ta była uznana w 1357 r. przez Sztepana ze Strenberka jako woda wieczna. Wydobywa się ją ze studni o głębokości 150 m.
(Źródło: strona internetowa miasta Moravsky Beroun www.morberoun.cz)
Oficjalna strona miasta Moravsky Beroun: http://www.morberoun.cz/