Przydomowe kompostowanie
Bardzo dużą część naszych codziennych odpadów stanowią resztki pożywienia, skoszona trawa, gałęzie drzew itp. W większości przypadków, odpady te składowane są na składowisku, gdzie ulegają procesom rozkładu. Rozkładające się odpady organiczne wchodzą w reakcję z odpadami niebezpiecznymi, powodując skażenie gleby, powietrza i wody.
Kompost:
- najbogatsze źródło materii organicznej w formie próchnicy,
- najtańszy materiał do użyźniania gleby (wytwarzany z odpadów powstających w domu i w ogrodzie)
- posługiwanie się nim jest bezpieczne
- nie ma obawy przedawkowania czy zatrucia środowiska
- pod względem szybkości działania i przyswajalności, kompost jest lepszy od obornika
Lokalizacja kompostownika:
Miejsce przeznaczone pod kompostowanie powinno być nieco wzniesione, by zabezpieczyć powstający kompost przed zalewaniem wodą opadową. Ważnym jest także ocienienie pryzmy przez drzewa lub krzewy i osłonięcie od wiatru. Niezwykle użytecznym krzewem jest Bez czarny, który pochłania zapachy powstające podczas procesu rozkładu substancji organicznych.
Typy kompostownika:
- pryzmy - możliwość dużego przerobu kompostu
- kompostowniki drewniane - tania konstrukcja
- gotowe kompostowniki z tworzyw sztucznych - duża trwałość, przyspieszony proces kompostowania
Cechy dobrego kompostownika:
- dobre przewietrzanie warstw
- odprowadzanie nadmiaru wilgoci z pryzmy
- łatwe nawilżanie materiału
- dostępność do materiału w czasie mieszania masy kompostowanej
- dobra izolacja, umożliwiająca aktywność bakterii kompostujących także zimą
Pprzebieg kompostowania:
Na dnie układamy 20 cm warstwę połamanych gałęzi o grubości 1-5 cm, najgrubsze układając na spodzie. Następnie nasypujemy warstwę materiału, którego zadaniem będzie pochłanianie wody wymywającej z górnych warstw substancje mineralne. Może to być torf, ziemia ogrodowa, słoma lub częściowo rozłożony kompost. Powyżej układamy warstwy materiału, przekładane ziemią ogrodową, drobno rozkruszoną gliną lub iłem w ilości 5% objętości pryzmy. Dobrze jest dodawać też nieco gotowego kompostu z wcześniejszej pryzmy. Po osiągnięciu wysokości 120 cm (przy dobrym dostępie powietrza), pryzmę okrywamy ziemią lub innym materiałem, profilując ją tak aby woda opadowa ściekała do wnętrza pryzmy. Niektórzy proponują polewać tak przygotowaną pryzmę, gnojówką roślinną z pokrzywy, rumianku i krwawnika. Na zimę, pryzmę okrywamy materiałem izolacyjnym, co umożliwi dalszy rozkład materiału.
Co możemy kompostować?
Kompostujemy wszystkie substancje organiczne, które nie zawierają składników toksycznych a przede wszystkim:
- resztki roślinne,
- chwasty,
- odpady kuchenne (skorupki jaj, obierki z warzyw),
- popiół drzewny (wprowadza potas),
- torf,
- sadza,
- gnojówka, obornik, krowieniec,
- papier (niezadrukowany),
- fusy,
- zmiotki,
- darń, osady denne z sadzawki,
- liście i skoszona trawa,
- kora drzew, trociny, drobne lub rozdrobnione gałęzie.
Czego nie możemy kompostować?
- roślin porażonych chorobami grzybowymi, bakteryjnymi i wirusowymi,
- związków wapnia (przyspiesza to wprawdzie rozkład substancji organicznych lecz jednocześnie usuwa azot i blokuje rozpuszczalne w wodzie fosforany),
- materiału niedostatecznie rozdrobnionego,
- materiałów skażonych metalami ciężkimi, pozyskiwanych np. z okolic dróg o dużym nasileniu ruchu,
- materiałów wcześniej konserwowanych chemicznie np.: skórki pomarańczy, bananów i innych cytrusów
Wykorzystanie kompostu
Właściwie dojrzały kompost, poza brunatną barwą, wydziela przyjemny zapach, zbliżony do zapachu próchnicy leśnej. Jego cząstki nie muszą być całkowicie rozłożone. Jedynie, stosując go do kwiatów doniczkowych lub jako komponent do wysiewu nasion, doprowadzamy do pełniejszego rozkładu a następnie przesiewamy na sicie. Do tych zastosowań możemy wymieszać go z piaskiem i gliną w równych ilościach. W ogrodzie, kompost rozprowadzamy na powierzchni gleby w ilości 10 litrów kompostu na 2 m2 a następnie mieszamy go z jej górną, ok. 10cm warstwą. Podczas sadzenia drzew i krzewów, "zaprawiamy" dołki, wsypując kompost na dno. Ziemię, którą zasypujemy bryłę korzeniową, mieszamy z kompostem w stosunku 1:1.