Bieruński Kopiec
Kopiec
Kopiec to najstarszy zabytek Bierunia. Zlokalizowany jest na południowy zachód od starobieruńskiego rynku, w dolinie rzeki Mlecznej. To sztucznie usypany twór, o formie zaokrąglonego czworoboku o wym. 32 x 34 m i wys. 5,5 m. Kopiec uznawana jest za pozostałość gródka stożkowatego (tzw. rezydencja rycerska typu motte), które w Europie wznoszono od IX do XIII w. Podobne gródki ulokowano m.in. w Mikołowie i Pszczynie. Pierwsza wzmianka o Kopcu pochodzi z 1387 r. Znajduje się w akcie nadania przez księcia opawsko-raciborskiego Jana II Żelaznego bieruńskiego wójtostwa Cussowiczowi. Oprócz urzędu wójta i gródka z włościami, rycerz otrzymał 2 łany pola, na którym ulokowano nową osadę. W dokumencie zawarta jest także zgoda na „odbudowanie gródka”, co świadczy o istnieniu Kopca przed lokacją miasta. Ludwik Musioł, autor monografii Bierunia, wiąże powstanie grodu z osobą komesa Urbanusa, który żył w XIII w. i był prawdopodobnie właścicielem dóbr ziemskich w Urbanowicach.
Z czasem majątek rycerski przekształcił się w wolne wójtostwo, enklawę niezależną od jurysdykcji miejskiej. Wójtostwo miało własną pieczęć gminną z „kopcem” w herbie. W 1861 r. na jego terenie - obejmującym swym zasięgiem obecne ulice Kopcową i Kadłubową - mieszkało ponad sto osób. W 1923 r. wójtostwo wcielono do obszaru miejskiego Bierunia.
W XIX w. na szycie Kopca wzniesiono kapliczkę Jana Nepomucena. W 1967 r. Kopiec został wpisany do rejestru zabytków woj. śląskiego.
